1. Những món ăn Noel truyền thống của các nước phương Tây trên thế giới
1.1. Người Iceland ăn gì đêm Noel? Câu trả lời là thịt cừu nướng
Ở Iceland, món ăn truyền thống cho ngày Lễ Giáng Sinh thường là thịt chân cừu nướng. Họ gọi tên bữa ăn chính này là “Yule meal” – vốn có nguồn gốc từ lễ hội lịch sử của Đức. Ngoài ra, người Iceland còn dùng một món đặc sản khác vào đêm Noel – đó chính là bánh mì lá được làm từ những miếng bột trộn thật mỏng. Theo đó, bột làm bánh được cắt thành các hình dạng tinh tế tùy theo sở thích. Rồi sau đó, bánh được chiên vàng trước khi phục vụ.
1.2. Bánh quy truyền thống đón Giáng sinh ở Canada
Nhiều gia đình ở Canada thường mở tiệc với bánh quy nướng, cùng một số món thịt nướng khác để thưởng thức cùng nhau vào đêm Noel. Mỗi người đều có công thức bánh mì nướng và tạo hình thành phẩm của riêng mình. Sau khi nướng bánh, họ cùng bày biện lên bàn tiệc và thưởng thức chéo món bánh của nhau. Cuối bữa tiệc, mỗi người đều có riêng một mẻ bánh quy nướng hỗn hợp đem về nhà như một thức quà thể hiện tình thân.
Đây quả thật là một ý tưởng rất hay để tổ chức tiệc nhỏ ấm cúng tại nhà. Bạn có thích ý tưởng này không? Nếu thích, hãy thử nghiệm ngay các cách làm bánh quy Noel và rủ “hội bạn thân”, hoặc cả gia đình cùng tham gia nhé.
1.3. Món nướng BBQ ăn đón Giáng sinh truyền thống ở Úc (Australia)
Khi ánh mặt trời tắt, chỉ có một thứ duy nhất còn tỏa sáng rực rỡ trong ngày Giáng Sinh ở nước Úc. Không gì khác, đó chính là bữa tiệc nướng BBQ với đầy đủ bạn bè, đồng nghiệp công ty, hoặc người thân quây quần vui vẻ bên nhau. Giáng sinh ở Úc rơi vào giữa mùa hè, nên bữa ăn chính thường có thêm salad và thịt nguội. Trong khi đó, một số người lớn tuổi thường sẽ chọn các loại thịt nướng truyền thống, rau ướng và bánh pudding vị mận.
Dù vậy, không phải tất cả người dân nước Úc đều chọn ướp thịt nướng để đón Noel. Trong đó, một số người thích món nướng cổ điển kiểu châu Âu. Số khác thì lại thích tôm nướng sốt chanh dây, trang trí với cây xô thơm và tỏi cay nồng, hoặc một số món nướng đơn giản mà hiện đại – tất cả đều tùy thuộc sở thích của mỗi nhà.
1.4. Bánh gạo hạnh nhân ăn Giáng Sinh ở Đan Mạch
Bạn thích bánh pudding? Vậy có lẽ bạn sẽ thích món ăn truyền thống ngày Lễ Giáng Sinh này ỏ Đan Mạch. Tại đất nước này, hầu hết các gia đình đều dùng bánh “Ris á la mande” (một loại bánh gạo đặc biệt truyền thống được làm từ sữa, gạo, hạnh nhân, chiết xuất vanilla và kem đánh bông) vào đêm Noel. Điều gì khiến món bánh này trở nên đặc biệt đến vậy? Đó là toàn bộ hạnh nhân đều được “giấu” vào bên trong vỏ bánh làm từ gạo, bất cứ ai tìm được phần nhân này đều sẽ nhận được một món quà của gia chủ!
1.5. Món gà tây quay và sốt nam việt quất đón Noel của người Mỹ
Sốt nam việt quất (Cranberry) là một phần thiết yếu trong mọi bữa ăn Giáng Sinh, hay Lễ Tạ ơn, của người Mỹ. Cho dù là mua ngoài cửa hàng hay là sốt tự làm, lỏng hay đặc, sốt nam việt quất luôn phải có trên bàn ăn tối. Đặc biệt, nếu gia đình đang dùng món gà tây quay thì càng không thể bỏ qua nước sốt này.
1.6. Bánh mì Stollen cho ngày Giáng sinh ở Đức
Stollen là tên một loại bánh trái cây của Đức. Đây là sản phẩm kết hợp từ bánh bông lan hạnh nhân với nhân trái cây khô (như nho khô, việt quất khô,…). Món bánh nướng này giúp xua tan đi thời tiết lạnh lẽo ngày cuối đông ở Đức. Bánh được ăn trong mùa Giánh sinh nên có tên gọi là “Weihnachtsstollen” hoặc “Christstollen”. Bánh Stollen xuất hiện lần đầu từ thế kỷ 15 khi được tặng như một món quà thể hiện tình thương vào ngày Noel.
1.7. Món bánh Three Kings ăn Giáng sinh truyền thống ở Mexico
Ở Mexico, Giáng sinh không được tổ chức như một ngày lễ chính thức. Thay vào đó, ngày 6 tháng 1 được biết đến là ngày “lễ Ba Vua” (Epiphany hoặc El Dia de los Reyes) sẽ được tổ chức với chiếc bánh đặc biệt có hình Chúa Jesus được giấu bên trong. Người tìm thấy hình Chúa sẽ trở thành nhân vật nhận được sự phù hộ may mắn từ Chúa của năm đó, được gọi là “Godparent”. Tên gọi chính thức của món bánh này cũng rất thú vị. Theo đó, bạn có thể gọi chúng là bánh Three Kings, hoặc “bánh đêm thứ mười hai”.
1.8. Món bánh pudding trái cây tráng miệng ngày Giáng sinh ở New Zealand
Trọng tâm chính trong ngày Giáng sinh ở New Zealand là các món tráng miệng. Theo đó, bánh pudding trái cây, salad trái cây và kem,…là một trong số những món tráng miệng phổ biến trong các gia đình New Zealand. Ngoài ra, tùy khẩu vị, nhiều nhà chọn cho mình món pavlova cổ điển với kem và trái cây tươi topping cực thơm mát.
1.9. Món giăm bông khô và kẹo Giáng sinh truyền thống ở Tây Ban Nha
Kẹo bougat (Turrón) là món tráng miệng Giáng sinh truyền thống ở Tây Ban Nha. Kẹo là một hỗn hợp đầy ngọt ngào giữa mật ong, đường, lòng trắng trứng và hạnh nhân. Ngoài bánh, một món ăn ngon truyền thống khác thường được phục vụ vào mùa lễ Giáng sinh ở Tây Ban Nha là giăm bông khô, hay còn lại là Jamón, xuất hiện trên bàn tiệc tối.
1.10. Món cháo lúa mì ăn đêm Noel tại Nga
Ở Nga, một số người chọn không ăn gì hoặc nhịn ăn vào đêm Giáng sinh cho đến khi ngôi sao đầu tiên xuất hiện trên bầu trời. Sau đó, mọi người sẽ thường ăn cháo “Sochivo” – một loại cháo làm từ lúa mì hoặc gạo, ăn kèm với mật ong, trái cây, cùng các loại hạt. Cháo Sochivo ở Nga tượng trưng cho sự đoàn kết. Trong quá khứ, các gia đình sẽ thường ném một muỗng cháo lên trần nhà và nếu nó mắc kẹt lại, thì điều đó có nghĩa là may mắn và gia đình sẽ có một mùa bội thu năm sau.
1.11. Món súp củ cải ăn truyền thống ngày Lễ Giáng sinh Ba Lan
Súp củ cải (Borscht) là món khai vị được phục vụ vào dịp lễ Giáng sinh theo truyền thống ở Ba Lan. Súp có thể được dùng nóng, hoặc lạnh, ăn vào bữa chính đêm Giáng sinh. Món súp được nấu từ củ cải đường nên có màu đỏ tươi tắn đặc trưng. Borscht có nguồn gốc từ một món súp cổ xưa được nấu từ thân cây, lá của cây hogweed thân thảo mộc mọc ở đồng cỏ ẩm ướt. Theo thời gian, món ăn này dần được lan rộng sang nhiều nước phương Tây. Người Nga cũng dùng món này, nhưng thường ăn kèm với kem chua để cân bằng hương vị.
1.12. Người Ý ăn gì vào đêm Giáng sinh truyền thống?
Bánh Panettone được ví như là “trái tim của người Ý” vào mùa lễ Giáng sinh. Nhân bánh được làm từ nho khô và một số loại trái cây khác, vỏ bánh có vị vỏ kẹo nên khá ngọt. Tổng thể bánh có hình trụ, độ cao khoảng 12 – 15 cm, nặng khoảng 1 kg.
Cụm từ “Panettone” bắt nguồn từ tiếng Ý “panetto”, nghĩa là một chiếc bánh nhỏ. Hậu tố bổ sung của Ý “-one” thêm vào sau đó tạo nên ý nghĩa “chiếc bánh lớn”. Nguồn gốc của bánh có từ thời Đế chế La Mã, khi người La Mã cổ đại đã biết cách chế biến nên một chiếc bánh ngọt phủ lớp siro với mật ong bên ngoài.
1.13. Những món bánh mì ngọt ăn vào Giáng sinh truyền thống ở Na Uy
Có rất nhiều món bánh ngon được ra lò và thưởng thức rôm rả nhân dịp lễ Giáng sinh ở Na Uy. Một trong những loại bánh phổ biến nhất trong thực đơn là bánh mì ngọt “Julekake”. Nhân bánh được nhồi nho khô, vỏ kẹo và thảo quả nên rất ngon và thơm. Julekake có nghĩa là “bánh mì Yule” trong tiếng Na Uy, phù hợp cho một mùa lễ hội hoàn hảo. Các món ăn cổ điển khác cũng được phục vụ kèm theo bữa chính – bao gồm bánh gạo pudding và sườn cừu nướng.
1.14. Món thịt nguội rang để ăn vào đêm Giáng sinh theo truyền thống Thụy Điển
Bữa ăn chính đêm Noel ở Thụy Điển được gọi là “Julbord”. Đây là một bữa tiệc tự chọn bao gồm cá lạnh, thịt nguội, phô mai, dưa cải muối chua và nhiều hơn nữa. Một trong những món ăn nổi bật nhất trên bàn tiệc là thịt nguội Giáng sinh – có tên gọi là “Julskinka” – được nấu bằng cách đun sôi phần thịt đã sơ chế và ướp gia vị. Sau đó, cho thịt vào lò nướng rang đến khi chín giòn lại là hoàn tất. Thịt sau khi nướng thì để nguội, rồi phục vụ lạnh với các thức ăn còn lại.
1.15. Món thịt nướng phục vụ Giáng sinh truyền thống ở Hy Lạp
Thịt cừu hoặc thịt lợn nướng là các món chính thường được phục vụ dịp lễ Giáng sinh ở Hy Lạp. Sự lựa chọn ưu tiêu tiếp theo là món bánh ngọt có tên Baklava. Bánh là sự kết hợp thơm ngon giữa các loại hạt xắt nhỏ với mật ong hoặc nước sốt siro ngọt ngào – đây cũng là nguyên liệu bắt buộc phải có trong hầu hết các gia đình Hy Lạp vào mùa lễ hội.
1.16. Người Pháp ăn món gì vào đêm Giáng sinh truyền thống?
Người Pháp có truyền thống ăn trưa, tối vào đêm Giáng sinh, hoặc sáng sớm hôm sau ngày lễ tổ chức ở nhà thờ. Gà tây nướng, hạt dẻ, thịt thú rừng nướng là những món ăn chính được thưởng thức trong bữa tiệc lớn cuối năm này.
Đến phần tráng miệng, họ thường làm bánh gato socola hình khúc gỗ, hoặc bánh “Bûche de Noël” ăn kèm với kem tươi. Trẻ em đặc biệt thích mê các món bánh Giáng sinh quyến rũ này. Món tráng miệng này còn được phục vụ vào lễ Noel ở Bỉ, Pháp, Thụy Sĩ, Canada, Lebanon và một số nước từng là thuộc địa Pháp, Vương quốc Anh và Catalonia. Tên Bûche de Noël có từ năm 1945, trước đó được gọi là “Yule log“.
2. Top những món ăn truyền thống đêm Giáng Sinh của các nước châu Á trên khắp thế giới
2.1. Người Trung Quốc ăn gì đêm Lễ Giáng Sinh?
Một hoạt động truyền thống đang dần trở nên khá phổ biến ở Trung Quốc là tặng táo vào đêm Noel. Hầu hết các cửa hàng ở Trung Quốc sẽ bán táo tươi được bọc sẵn trong giấy gói nhiều màu sắc để mọi người có thể chọn làm quà tặng cho nhau. Ý nghĩa của món quà này là gì? Đơn giản là vì cụm từ “Giáng sinh” (Ping An Ye) trong tiếng Trung phát âm nghe rất giống từ “táo” (Ping Guo). Thế nên, 2 hình ảnh được ghép lại với nhau, trở thành biểu tượng đêm Giáng sinh ở đất nước có nền văn hóa đa dạng này.
Ngoài ra, người Trung Quốc ăn rất nhiều món vào dịp Giáng sinh. Chẳng hạn như bánh bao, ướp thịt vịt nướng và thịt lợn nướng,…Cũng như Việt Nam, ở Trung Quốc, Noel không được thừa nhận như một ngày lễ chính thức.
2.2. Những món ăn Giáng sinh truyền thống ở Thái Lan
Thái Lan là một trong những quốc gia ở châu Á có nền ẩm thực rất phong phú và đa dạng. Vào mùa Giáng sinh, người Thái thường ăn thịt lợn om với nước dùng nấu từ 5 gia vị (có thêm trứng, đậu phụ chiên chín mềm), xôi xoài, kem dừa tươi đặc sản, hoặc cá vỏ muối nhồi sả,…Trong đó, món thịt lợn om chế biến khá giống cách nấu thịt kho tàu với trứng gà của người Việt.
2.3. Người Philippines ăn món gì đêm lễ Giáng sinh truyền thống?
Với ước tính 90% dân số theo đạo Thiên Chúa, Giáng sinh là một ngày lễ lớn ở Philippines. Đối với hầu hết mọi gia đình ở đất nước này, lễ Giáng sinh chủ yếu được tổ chức nhằm tập hợp các thành viên gia đình, dù ở xa đến đâu, gần lại với nhau để bày tỏ tình yêu thương. Do đó, thường không có nguyên tắc đặc biệt nào về việc nên hay không ăn gì vào đêm Giáng sinh ở Phil. Theo đó, bạn có thể ướp thịt heo xiên nướng nguyên con, hoặc nấu mỳ Ý ngọt, mì vàng Pancit Malabon,…để thưởng thức cùng nhau.
2.4. Các món ăn ngon đêm Giáng sinh truyền thống ở Hàn Quốc
Giáng sinh là một ngày lễ tương đối mới là Đông Á. Tuy nhiên, vẫn có một số hoạt động truyền thống dịp Giáng sinh ở Hàn Quốc đã được phát triển rất lâu nhờ ảnh hưởng của Kito giáo đến từ phương Tây, và hiện đang được phổ biến trong mùa lễ kỷ niệm mùa đông này. Vào ngày này, người Hàn Quốc cũng thường tặng nhau những chiếc thiệp, quà được trang trí đẹp mắt tự mình làm. Thiệp Giáng sinh ở Hàn Quốc thường rẻ hơn ở các nước châu Âu, được trang trí với cảnh ngoài trời yên bình, màu sắc dịu nhẹ.
Ngoài ra, một bữa tối trang trọng cũng là cách phổ biến ăn mừng Giáng sinh ở “xứ củ sâm”. Thực đơn Noel cũng bao gồm những món ăn Hàn Quốc phổ biến. Trong đó, có thể kể đến như mì khoai lang, súp bánh gạo, ướp thịt bò nướng bulgogi và bắp cải muối cay (gimchi). Một số người còn thích kết hợp thêm bột đậu, thịt nướng, kim chi Hàn Quốc, bánh xốp phủ kem, bánh kem,…cho ngày lễ này.
2.5. Người Nhật ăn gì vào ngày lễ Noel?
Giáng sinh chỉ mới được tổ chức rộng rãi ở Nhật Bản trong vài thập kỷ trở lại đây. Noel vẫn chưa được xem là một ngày lễ tôn giáp, hay lễ kỷ niệm. Bởi vì, hiện không có nhiều Kito hữu ở Nhật Bản. Ngày nay, một số phong tục đón Giáng sinh đã đến Nhật Bản là nhờ du nhập từ Hoa Kỳ – như gửi thiệp, tặng quà.
Ở “xứ sở mặt trời mọc”, đêm Giáng sinh được coi là một ngày lãng mạn. Trong đó, các cặp đôi dành thời gian ở bên nhau và trao đổi quà. Ở góc độ nào đó, Noel ở Nhật giống như ngày Valentine ở Anh và Mỹ. Đặc biệt, gà rán là món ăn phổ biến của người Nhật trong ngày lễ cuối năm. Nguồn gốc của phong tục ăn uống này xuất phát từ một chiến dịch quảng cáo của cửa hàng thức ăn nhanh KFC vào năm 1974 – được gọi là “Kentucky for Christmas!” (Kurisumasu ni wa kentakkii!). Chiến dịch ấy đã rất thành công. Nhờ vậy mà khiến KFC trở nên nổi tiếng và gắn liền với dịp Giáng sinh ở đất nước này.
Các món ngon truyền thống Giáng sinh ở Nhật bao gồm bánh quy, bánh gato làm đơn giản, bánh trái cây,….Biểu tượng cảm xúc “shortdding” [?] trên các trang mạng xã hội (như Facebook) cũng chính là hình ảnh bánh Giáng sinh ở Nhật Bản đấy!
2.6. Người Việt Nam ăn món gì ngày Lễ Giáng Sinh truyền thống?
Giáng sinh ở Việt Nam vừa vui nhộn, vừa đặc biệt. Việt Nam là một quốc gia vô thần, vì vậy, không ai được nghỉ làm việc vào ngày Noel. Thế nhưng, bạn vẫn có thể nghe thấy những bài hát mừng Giáng sinh ở khắp con đường, ngõ phố từ nhỏ đến lớn, cùng nhiều “xóm đèn” được trang trí rất công phu.
Ở Việt Nam, Giáng sinh rơi vào giữa mùa du lịch cao điểm, nhất là lại gần Tết Nguyên Đán, nên không khí luôn nhộn nhịp và sống động. Vào dịp Noel, người Việt thường dùng các món ăn ngon cổ điển của người phương Tây. Chẳng hạn như gà nướng, hoặc nấu cháo gà để cả nhà cùng nhau thưởng thức, các món thịt nướng, bánh bông lan cuộn trứng muối trang trí đẹp mắt, bánh quy,…Những món ăn Giáng sinh ở Việt Nam nhìn chung khá đơn giản, có thể bao gồm thêm các món gỏi, salad rau trộn, xôi, bánh xèo,…tùy khẩu vị và văn hóa mỗi gia đình.
Khi nói đến kỳ nghỉ đông, ẩm thực truyền thống là một phần quan trọng trong lễ kỷ niệm của các nước trên thế giới. Trên đây, trangnauan.com vừa cùng bạn dạo một vòng quanh các nước trên thế giới, từ châu Á đến phương Tây, để khám phá những món ăn Giáng sinh truyền thống đa dạng và phong phú đến thế nào. Bạn có thể tùy thích thưởng thức đùi heo muối, thịt cừu nướng BBQ, salad, bánh kem,…để tận hưởng không khí Noel nhộn nhịp theo phong cách riêng của mình và gia đình nhé.
Bích Tuyền lược dịch