1. Nét ẩm thực độc đáo của món gà nướng lu
Gà nguyên con nướng trong lu là cách làm độc đáo của người miền Tây. Một số người dân ở khu vực miền Trung cũng áp dụng cách chế biến gà nướng kiểu này. Theo đó, người ta dùng than nóng cho vào đáy lu. Rồi tận dụng hơi nóng từ than ủ trong lu kín để làm chín gà từ bên trong ra ngoài. Do đó, yêu cầu đầu tiên khi thực hiện món ăn này tại nhà là phải đảm bảo lửa trong lu nóng đủ lớn để làm gà chín mềm, không bị khô hay ám mùi khói.
Khi nướng, mỡ gà sẽ tan chảy xuống đáy lu. Nhờ vậy mà người dùng thưởng thức gà nướng không bị ngán. Không những thế, phần da gà sẽ giòn giòn lạ miệng, bên trong lại mềm thịt thơm nồng. Cũng như gà nướng lò vi sóng hay bếp than, tiêu chuẩn thành phẩm mà gà sau khi nướng bằng lu phải lên màu vàng ươm giòn đẹp mắt, thịt giữ được độ ngọt tự nhiên cùng sốt ướp bên ngoài. Khi ăn, chỉ cần xé nhỏ thịt gà ra, chấm kèm muối tiêu chanh là đảm bảo có “mồi nhậu” ngon cho ngày cuối tuần.
2. Cách làm món gà nướng lu đủ vị thơm ngon đơn giản tại nhà
2.1. Cách ướp gà lá chanh sốt ngũ vị hương nguyên con nướng lu đơn giản
2.1.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1 con gà khoảng 2 kí (đã làm sạch lông, để nguyên con)
- 8 – 10 lá chanh
- 1 trái chanh tươi đem rửa sạch, rồi để ráo và thái chỉ
- 8 củ hành tím đã bóc vỏ, đập dập rồi băm nhuyễn
- 2 thìa cà phê mật ong nguyên chất
- Gia vị: 1 muỗng canh nước mắm ngon, nhúm muối ăn, 1/4 thìa cà phê bột ngọt, ít tiêu đen xay, 3 thìa cà phê ngũ vị hương (có thể điều chỉnh tỷ lệ gia vị nước sốt tùy theo khẩu vị)
- 1 muỗng canh dầu ăn
- Dụng cụ: lu đất hoặc gốm (kích cỡ vừa đủ để gà nguyên con), khay hoặc vỉ xiên nướng lớn, than nóng hoặc than củi
2.1.2. Cách sơ chế gà nguyên con nướng lu
- Gà sau khi mua về đã được làm sạch lông, nhưng bạn cũng cần kiểm tra kĩ lại để tránh tình trạng lông gà còn sót nhé.
- Dùng giấm hoặc rượu trắng xát đều quanh con gà để khử mùi hôi. Ngâm gà trong rượu/ giấm 5 phút rồi xả nước lạnh cho sạch. Dùng khăn giấy khô hoặc khăn vải sạch thấm cho gà nhanh ráo nước.
- Để gà dễ thấm gia vị sốt ướp, bạn có thể xát thêm ít nước chanh lên mình gà nhé.
- Tùy khẩu vị và kích cỡ lu đất sử dụng, bạn có thể để nguyên con gà nướng, hoặc chặt riêng chân, cổ gà và đầu cánh ra cũng được.
- Trước khi ướp gà nướng, bạn dùng mũi dao xẻ ức gà dọc xuống một đường. Sau đó, dùng phần sống lưng dao đập vào xương lưng gà (mặt trong gà) để dễ dàng tách gà nằm thẳng ra.
2.1.3. Cách làm gà nguyên con nướng lu sốt lá chanh ngũ vị hương
- Bạn trộn các nguyên liệu làm sốt gia vị ướp gà vào chén sạch cùng lá chanh thái chỉ, hành tím, dầu ăn. Sau đó, xát đều hỗn hợp này lên mình gà, từ trong ra ngoài. Lúc này, dùng tăm hoặc xiên nhọn đâm nhẹ khắp thịt gà để nhanh thấm nước sốt ướp hơn. Ướp gà khoảng 2 giờ.
- Cùng lúc đó, pha nước sốt mật ong và chanh trong chén riêng.
Lưu ý: Trước khi nướng, bạn gạt hết phần lá chanh, hành trên gà ra chén riêng. Bước này giúp gà nướng sẽ không bị cháy khét. Khi gà nướng chín thì bạn mới rưới phần lá chanh này lên gà nhé.
- Cho than nóng vào đáy lu. Xiên gà lên rồi đặt ngang trên miệng lu sao cho toàn bộ gà đều nằm bên trong lu, đậy kín nắp lại. Trong lúc nướng, nhớ lâu lâu trở mặt gà, đồng thời, phết nước sốt ướp mật ong pha nước chanh nhiều lần để thịt thấm vị ngon hơn.
- Nướng gà trên bếp than nóng trong lu khoảng 40 – 50 phút là chín đều nguyên con. Bạn lấy gà ra, chặt thành các khúc nhỏ vừa ăn. Dọn gà nướng mật ong lên dĩa, rải thêm ít lá chanh thái chỉ và thưởng thức.
2.2. Cách làm gà nướng lu sốt muối ớt cay
2.2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1 con gà khoảng 2 kg (đã sơ chế)
- Gia vị sốt ướp gà: 30 gram tôm khô (ngâm nước 10 phút cho nở, để ráo); 15 gram muối hột; 20 gram tỏi băm; 20 gram sả tươi băm; 1 trái ớt sừng tươi băm; 2 trái ớt hiểm băm; 2 muỗng canh tương ớt; 1 muỗng canh bột ngọt; 1 muỗng canh mật ong; 2 muỗng canh dầu điều; 2 muỗng canh nước mắm
2.2.2. Cách làm gà ướp muối ớt nướng lu
- Cách làm muối ớt ngon ướp gà: Bạn cho các gia vị khô vào cối, giã nhuyễn hoặc xay bằng máy xay gia vị. Sau đó, trút phần gia vị vừa xay này vào chén. Thêm các gia vị ướt còn lại vào chén, khuấy đều cho tan.
- Lấy nước sốt muối ớt ướp toàn thân gà, chừa lại một ít để chấm kèm ăn nhé.
- Ướp gà khoảng 2 tiếng thì bạn xiên vào các que nướng đã chuẩn bị. Làm nóng lò than hoặc củi bên trong lu đất, cho xiên gà bắc ngang miệng lu, riêng gà thì nằm gọn bên trong lu. Đậy nắp lại, nướng lửa lớn khoảng 35 – 40 phút là gà chín.
- Trong lúc nướng gà, bạn nhớ thường xuyên phết sốt muối ớt lên gà, đồng thời trở mặt gà, quay đều để gà chín đủ độ nhé.
2.3. Cách làm gà ướp thảo mộc nướng lu
2.3.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1 con gà 2kg (đã sơ chế sạch, để nguyên con và ráo nước)
- Nước sốt ướp gà: 5 gram vỏ chanh vàng bào; 5 gram vỏ cam vàng bào; 30 gram mật ong; 30 gram dầu oliu (hoặc dầu ăn thường); 1 thìa cà phê muối; 1 thìa cà phê tiêu xay; 1 thìa cà phê ngũ vị hương
- 5 gram lá hương thảo, 5 gram cỏ xạ hương (tước lấy lá)
2.3.2. Cách ướp gà với thảo mộc nướng lu
- Bạn trộn gia vị nước sốt trong chén nhỏ. Rồi thêm lá hương thảo, cỏ xạ hương vào chén nước sốt, khuấy đều. Ướp hỗn hợp thảo mộc này với gà nguyên con, để yên ít nhất 2 tiếng.
- Xiên gà đã ướp nguyên liệu thảo mộc, rồi cho vào lu, đậy nắp lại. Khi này, bạn có 2 lựa chọn: đốt củi cháy bên ngoài lu để lấy hơi nóng nướng gà, hoặc cho than/ củi cháy vào bên trong lu nướng gà tùy điều kiện có thể. Khoảng 45 phút là gà chín mềm. Trong lúc nướng, lâu lâu nhớ trở mặt gà và phết thêm sốt ướp.
- Lấy gà nướng chín ra, cắt hoặc xé miếng nhỏ để thưởng thức.
2.4. Cách ướp gà sốt chao sa tế nướng lu vàng ngon
2.4.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1 con gà 2 kí đã làm sạch, để ráo nước
- Tinh bột nghệ
- Nước sốt chao ướp gà: 4 tép tỏi băm; 2 trái ớt tươi băm; 1,5 muỗng canh chao trắng (lấy cả nước chao); 2,5 muỗng canh; 1/2 muỗng canh bột nêm; 2 muỗng canh nước tương; 1 muỗng canh dầu ớt chưng
2.4.2. Cách làm gà ướp chao sa tế nướng lu thơm ngon
- Tán nhuyễn chao rồi trộn đều với gia vị nước sốt trong chén vừa, khuấy đều để hòa tan.
- Xát gà với tinh bột nghệ để nướng lên màu vàng đẹp.
- Làm nóng than hoặc đốt củi trong lu để tạo độ nóng lớn. Xiên gà phết bột nghệ rồi cho vào lu nướng khoảng 10 phút cho chín sơ.
- Sau đó, vừa nướng vừa phết sốt ớt sa tế chao lên khắp mình gà, đồng thời trở mặt gà để nướng chín mềm.
- Quết sốt chao lên mình gà liên tục như vậy khoảng 3 – 4 lần, mỗi lần cách nhau khoảng 10 phút là gà chín.
- Lấy gà ướp chao nướng lu ra, xé nhỏ và thưởng thức cùng muối ớt chanh.
3. Cách pha nước chấm ăn gà nướng lu “chuẩn không cần chỉnh”
3.1. Nguyên liệu
Cách làm nước chấm thịt nướng rất đa dạng, trong đó, công thức làm muối ớt xanh dường như thích hợp với mọi đồ nướng. Tuy nhiên, với gà nướng lu, hãy thử nghiệm công thức nước chấm chao độc đáo dưới đây để thưởng thức hương vị tuyệt đỉnh của món ngon này nhé.
- 1 muỗng canh bơ đậu phộng
- 1 muỗng canh đường trắng
- 1 muỗng canh nước tương
- 3 viên chao trắng + 1 muỗng canh nước chao
- Nước cốt 1/2 trái chanh tươi
- 2 – 3 lá chanh thái chỉ
- 1/2 trái ớt sừng đã bỏ hột, băm nhuyễn
3.2. Cách làm nước chấm chao đậu phộng ăn gà nướng lu ngon chuẩn vị
- Cho đường, nước tương, bơ đậu phộng vào chén nhỏ. Sau đó, cho chao và nước chao vào chén, dùng muỗng tán đều.
- Vắt nước cốt chanh vào hỗn hợp trên, cùng với ớt tươi băm, lá chanh thái chỉ, trộn đều. Nhớ khuấy đến khi nước chấm hòa quyện. Điều chỉnh lại gia vị nước chấm chao đậu phộng vừa miệng là có thể thưởng thức ngay.
4. Cách làm gà bọc xôi nướng lu kiểu mới
Gà bó xôi là món ngon đãi tiệc rất quen thuộc. Món này còn có tên gọi khác là “gà không lối thoát”. Thông thường, món gà này được chế biến bằng cách chiên rán. Nhưng nếu không thích ăn nhiều dầu mỡ, bạn có thể áp dụng phương pháp nướng bằng lu dưới đây. Bạn tham khảo cách làm gà bó xôi để chuẩn bị nguyên liệu chế biến nhé.
Sau khi nấu xôi, hấp gà ướp gia vị và bọc xôi bên ngoài, bạn nướng trong lu như sau:
- Cho gà bọc xôi lên một dĩa sạch (dĩa này chịu được nhiệt nhé). Sau đó, đặt dĩa gà bó xôi này vào đáy lu sạch, kích cỡ vừa đã chuẩn bị. Đậy nắp kín lu đất.
- Xếp củi, lá, xơ dừa,…xung quanh lu và đốt cháy. Nướng gà khoảng 35 – 40 phút là gà chín và xôi dẻo giòn. Lấy dĩa gà ra, tách xôi, xé thịt gà và chấm nước sốt ăn kèm. Bạn có thể kết hợp cách làm nước sốt xôi gà chấm ăn kèm cũng được nha.
Gà nướng là một trong những món ăn ngon có nhiều biến tấu độc đáo của người Việt Nam. Trong đó, cách làm gà nướng lu đơn giản nhưng thể hiện hết nét độc đáo trong văn hóa ẩm thực của người dân nông thôn bình dị, không kém phần thông minh. Từ kinh nghiệm dân gian, người ta biết tận dụng đặc tính vật lý là khả năng giữ nhiệt cao của lu đất để làm bếp nấu chín thức ăn. Không chỉ tiện lợi, nướng gà bằng lu còn cho thành phẩm vàng ươm, thơm ngon chuẩn vị. Nào, chúc bạn thực hiện thành công món gà nướng cùng trangnauan.com nhé!
Bích Tuyền