1. Danh sách các món ăn ngày Tết nên và không nên cho bà bầu
1.1. Bà bầu nên ăn món gì ngon và bổ dưỡng vào ngày Tết?
Một trong danh sách các món ăn ngon ngày Tết dành cho bà bầu cần được nhắc đến đầu tiên là món cá nói chung. Cá có chứa nhiều chất béo có lợi cho quá trình phát triển của thai nhi, và bổ sung nhiều dưỡng chất thiết yếu cho mẹ bầu. Việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh suốt thai kỳ là tối quan trọng. Dưới đây là một số nhóm thực phẩm bà bầu cần đưa vào thực đơn hàng ngày của mình, nhất là mùa Tết:
- Các sản phẩm từ sữa (tham khảo cách nấu sữa bắp, cách làm sữa hạt,…), đặc biệt là sữa chua Hy Lạp
- Các nhóm thực phẩm gồm cây họ đậu (đậu Hà Lan, đậu xanh, đậu phộng,…)
- Khoai lang – một thực phẩm giàu beta-carotene cực bổ dưỡng (Bạn có thể luộc khoai lang ngon ăn vào bữa sáng cũng được)
- Cá hồi (rất giàu axit bép và omega-3 thiết yếu)
- Trứng (giàu protein và chất béo có lợi)
- Bông cải xanh và các loại rau lá xanh
- Thịt nạc (như thịt bò, lợn, gà,…đều là những nguồn protein tuyệt vời)
- Dầu gan cá
- Các loại trái cây quả mọng
- Ngũ cốc nguyên hạt (nhất là nên ăn vào kỳ tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba)
- Trái bơ (uống sinh tố bơ hoặc trộn bơ làm salad) và một số loại trái cây sấy khô
- Uống nước lọc đủ và đúng cách
1.2. Điểm danh những món ăn ngon ngày Tết cần hạn chế cho bà bầu
- Rượu bia, cà phê là thứ phải nói “không” trước tiên. Rượu có thể gây sẩy thai, ngộ độc, vì vậy nó đặc biệt nguy hiểm.
- Bánh chưng, bánh tét: Chứa hàm lượng dinh dưỡng khá cao do được làm từ gạo nếp và thịt mỡ. Mẹ bầu chỉ nên ăn ở mức độ chừng mực để tránh tình trạng đầy hơi, khó tiêu. Đặc biệt, bánh chưng không thích hợp cho nhóm thai phụ béo phì, cao huyết áp.
- Thức ăn xông khói, nướng: Thực phẩm loại này phải dùng gỗ, than làm chất đốt để chế biến. Nhiên liệu đốt lên sẽ phát tán ra một loại chất độc có thể làm ô nhiễm các thức ăn được xông nướng, không tốt cho sức khỏe bà bầu.
- Thực phẩm chế biến sẵn và các món chiên, rán: Đây là loại đồ ăn nhiều dầu mỡ có thể sẽ làm gia tăng chứng ốm nghén, nôn ói của mẹ bầu. Mẹ bầu cũng cần lưu ý trong dịp Tết không nên “thả cửa” với các loại kẹo ngọt, sôcôla, trái cây sấy, thịt hộp nhé.
- Bên cạnh đó, một vài thực phẩm mẹ tuyệt đối không được ăn như nem chua, tré (thường được mời trong các bữa tiệc),…Bởi vì, những món ăn ngày Tết này được chế biến từ thịt sống và không qua bất kỳ công đoạn xử lý nào nên khi ăn nem chua mẹ bầu rất dễ bị nhiễm khuẩn Ecoli gây tiêu chảy.
2. Cách chế biến những món ăn ngon ngày Tết tốt cho bà bầu
2.1. Cách nấu món cá lóc chưng tương
Cá lóc rất giàu đạm, ít chất béo nấu với đậu tương, giúp tăng cảm giác ngon miệng cho bà bầu. Đậu tương chứa nhiều canxi, sắt, albumin, leucithin, vitamin B….mang đến làn da mịn màng, cùng vóc dáng cân đối cho thai phụ. Đây cũng là một món ăn giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe của bà bầu, các mẹ có thể nấu món này cho cả nhà mình cùng thưởng thức vào dịp tết cũng rất ngon đấy!
2.1.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1 kg cá lóc
- 50 – 100 gram đậu tương hạt (gia giảm tùy khẩu vị)
- 250 gram nấm mèo (gia giảm tùy sở thích)
- 300 – 500 gram bún tàu (gia giảm tùy sở thích)
- Gừng tươi, đường, dầu ăn và hành lá.
2.1.2. Sơ chế cá lóc và các nguyên liệu
- Cá lóc làm sạch, cắt hết vây và đuôi, rửa qua với nước muối, rồi vớt cá ra đĩa cho ráo. Tiếp theo, các bạn thái khúc dài chừng 5 – 7 cm. Các bạn cũng có thể để nguyên để chưng nhưng với cá lớn tầm 1 kg thì nên cắt ra để cá thấm gia vị hơn trong lúc chưng.
- Nấm mèo và bún tàu đem ngâm nước ấm. Khi nấm mèo nở, các bạn vớt ra rửa sạch và cắt sợi.
- Gừng băm nhỏ rồi mang ướp cùng với chút các loại gia vị như: hạt tiêu, đường trắng, bột ngọt, muối ăn.
- Hành lá cắt khúc khoảng 3 – 5 cm.
2.1.3. Cách làm món cá lóc chưng tương cho bà bầu ăn ngon ngày Tết
- Các bạn lấy từng khúc cá ướp vào hỗn hợp gia vị và tỏi hành đã chuẩn bị trước đó cùng với tương hột và để trong khoảng 30 phút cho cá ngấm gia vị.
- Mang toàn bộ nguyên liệu: nấm mèo, bún tàu lót dưới một tô hoặc đĩa to, sau đó cho toàn bộ cá lóc lên trên. Các bạn nhớ để 1 ít nấm và bún để lên mặt cá nhé.
- Tất cả các nguyên liệu được hấp cách thủy trong 30 phút. Khi cá chín các bạn cho hành lá vào, đậy nắp lại khoảng 2 phút thì tắt bếp. Vậy là đã hoàn thành món cá lóc chưng tương thơm ngon rồi đó các bạn, rất đơn giản phải không nào!
2.2. Cách chế biến món thịt lợn sốt cam cho bà bầu ăn ngon miệng ngày Tết
Thịt lợn là thực phẩm cực phổ biến trên mâm cỗ ngày Tết trong mỗi gia đình Việt. Thịt lợn có độ đạm cao, lành tính và ngon mềm. Còn trái cam có vị chua ngọt và chứa nhiều vitamin, giúp món ăn thêm bổ dưỡng cho thai phụ. Vì thế, món thịt lợn sốt cam giúp tăng sức đề kháng cho hệ miễn dịch cho mẹ bầu.
2.2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1 quả cam (rửa sạch vỏ, để ráo nước, cắt ngang quả, vắt nước và gạt bỏ hết hạt)
- 200 gram thịt nạc heo (thái miếng mỏng và ướp thêm ít mắm, đường và hành lá cắt khúc.)
- 10 gram bột bắp
- Gia vị: hành lá, đường, mắm và dầu ăn.
2.2.2. Cách làm thịt heo sốt cam – món ăn ngon lạ miệng ngày Tết tốt cho bà bầu
- Đổ dầu ăn vào chảo nóng, phi thơm nõn hành lá rồi cho thịt nạc vào, đảo nhanh tay rồi cho ra đĩa.
- Bột ngô cho vào nửa bát nước ăn cơm, thêm ít đường và nước mắm. Phi thơm hành với dầu ăn, cho nước bột ngô vào, khuấy đều, đảo nhanh tay khoảng 2 phút thì bắc xuống, pha với nước cam đã vắt sẵn.
- Rưới hỗn hợp sốt cam vào thịt.
- Thịt lợn thơm mùi hành lá, kết hợp với nước sốt cam và vị ngọt của bột ngô sẽ là sự lựa chọn rất tốt cho thực đơn ngày tết mẹ bầu cần bổ sung nhé!
2.3. Cách làm món gà hầm sả bổ dưỡng
2.3.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 300 gram gà ta
- 2 tép sả
- 1/2 củ gừng
- 2 tép hành lá
- Gia vị: hạt nêm, muối, đường
2.3.2. Sơ chế thịt gà các nguyên liệu
- Thịt gà: rửa thật sạch bằng nước muối, để ráo nước. Sau đó, đem chặt gà thành từng miếng cho vừa ăn.
- Thịt gà bỏ vào tô ướp với 1/2 muỗng cafe bột nêm, 1/2 muỗng cafe nước mắm và một chút tiêu khoảng 15 – 20 phút cho ngấm.
- Gừng cạo sạch vỏ, cắt làm đôi, một nửa đập dập, băm nhỏ và một nửa đem thái thành từng sợi nhỏ.
- Sả rửa sạch, 2 củ thái lát mỏng, 2 củ còn lại cắt thành khúc và đem chẻ làm tư để riêng.
- Hành lá rửa sạch, để ráo nước rồi cắt nhỏ.
2.3.3. Cách chế biến món gà hầm sả giúp cho bà bầu ăn ngon ngày Tết
- Cho nồi lên bếp đun nóng, sau đó cho 4 muỗng canh dầu ăn vào phi thơm sả thái lát và cả gừng đập dập.
- Cho thịt gà vào nồi đảo đều tay đến khi thịt có mùi thơm và săn lại thì đổ một tô nước vào chảo thịt gà để đun sôi.
- Khi nước sôi, cho chỗ gừng thái sợi và sả đã cắt khúc vào chảo rồi đậy vung, vặn nhỏ lửa hầm gà trong khoảng 30 – 45 phút là được.
- Khi hầm gà gần xong các bạn tiến hành nêm thêm gia vị vào món ăn sao cho vừa miệng. Trước khi tắt bếp, cho hành lá vào là xong.
2.4. Cách làm cật heo áp chảo không bị hôi
2.4.1. Chuẩn bị nguyên liệu và sơ chế
- 300 gram cật heo (Các bạn đem làm sạch quả cật bằng cách bóc bỏ lớp màng bên ngoài, tiếp tục ta dùng dao bỏ đôi quả cật ra, lưu ý là ta bổ đôi vừa phải thôi đừng làm đứt lìa nhé! Tiếp đến là gỡ bỏ lớp màng trắng bên trong quả cật rồi ta khứa xéo trên bề mặt quả cật để lúc áp chảo trông sẽ đẹp mắt hơn. Tiếp tục các bạn pha loãng một thau nước muối rồi rửa cật lại cho sạch. Sau ta lại pha một chén nước pha muối và gừng đập dập rồi thả quả cật vào ngâm chừng 10 phút để cho cật giòn và bay sạch mùi khó chịu)
- 1 củ gừng nhỏ (đem gọt vỏ rửa sạch rồi sau đó thái sợi chỉ)
2.4.2. Cách chế biến món cật áp chảo với gừng cho bà bầu ăn ngon ngày Tết
- Cật rửa lại thật rồi để ráo nước. Sau đó, nhổi gừng thái sợi vào trong quả cật. Thêm vào đó nước mắm+ hạt nêm+ đường trộn đều lên và ướp cho ngấm gia vị. Sau khi ướp các bạn dùng chỉ cột cật lại cho chặt.
- Cho lên bếp một cái chảo dầu, đun cho đến khi sôi thì thả quả cật vào chiên vàng đều hai mặt. Tiếp tục cho nước vào sao cho vừa ngập quả cật, ninh vớ lửa nhỏ cho đến khi nước gần cạn thì tắt bếp. Trong quá trình ninh thỉnh thoảng các bạn nhớ mở nắp nồi ra và hớt bọt nhé!
- Đây không chỉ là món ăn hàng ngày rất tốt cho sức khỏe mà nó còn là món ăn tốt cho thận của mẹ bầu, giúp giảm được nguy cơ phù nề khi mang thai.
2.5. Cách nấu món cháo cá chép tốt cho bà bầu ăn ngày Tết
2.5.1. Chuẩn bị nguyên liệu
Đây là một trong những món ngon cho bà bầu rất được yêu thích và khuyến khích mẹ nên dùng trong thai kỳ.
- 1 con cá chép (nặng khoảng 0,5 kg)
- ½ bát gạo tẻ
- 1 nắm gạo nếp
- 1 củ gừng
- 1 củ hành khô
- Hành lá
2.5.2. Sơ chế cá chép và các nguyên liệu nấu cháo
- Cá chép: Sau khi mua về, loại bỏ phần ruột. Lưu ý, bạn nên chà xát muối lên bề mặt cá để khử mùi tanh và làm sạch độ nhớt trên thân cá. Sau đó, bạn rửa cá lại nhiều lần với nước.
- Gừng: cá bạn cạo sạch vỏ, rửa với nước và thái thành từng lát mỏng.
- Hành khô bóc vỏ và băm nhuyễn. Hành lá bóc vỏ rửa sạch, thái nhuyễn.
- Tiếp đó, bạn trộn chung gạo nếp và gạo tẻ vào với nhau, vo sạch và ngâm một lúc để gạo nở mềm quá trình nấu sẽ nhanh chín nhừ hơn.
2.5.3. Cách nấu món cháo cá chép cho bà bầu ăn ngon, an thai khỏe mạnh ngày Tết
- Cho vài lát gừng vào nồi nước bắc lên bếp đun sôi. Khi nước sôi, bạn cho cá chép vào luộc chín. Đun thêm một lúc, cá chín, bạn vớt ra ngoài đợi cho nguội hẳn. Bạn dùng đũa gỡ tách riêng phần thịt và xương cá.
- Cho phần đầu cá, xương cá vào cối giã nhuyễn. Lúc này, bạn cho thêm một ít nước lọc vào, đánh đều và dùng rây để lọc lấy phần nước cốt. Đây là bí quyết trong cách nấu cháo cá chép ngon giúp món cháo có được vị ngọt tự nhiên hơn.
- Ướp thịt cá với 1 thìa nước mắm, 1 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê đường, 1 thìa cà phê hạt tiêu xay, trộn đều.
- Bắc chảo lên bếp cùng 1 thìa dầu ăn. Khi dầu già, bạn cho thêm hành khô vào phi thơm, cho thêm thịt cá vào xào chín. Lưu ý, bạn cần đảo nhẹ tay để thịt cá không bị quá nát.
- Vớt gạo đang ngâm ra ngoài và cho vào trong nồi nước luộc cá ở bước trên. Tiếp đó, bạn cho phần nước cốt xương cá vào nồi cùng, nêm thêm 1 thìa cà phê muối hạt. Điều chỉnh lửa nhỏ, bạn tiến hành hầm cháo trong vòng khoảng 1 tiếng.
- Khi thấy cháo chín nhừ, bạn cho phần thịt cá xào ở trên vào nồi cháo. Dùng đũa đảo đều, đun thêm khoảng 10 phút nữa, tắt bếp. Cuối cùng, bạn múc cháo ra bát và cho thêm lên trên một ít hành lá, thì là băm nhỏ và tiêu xay để tăng thêm hương vị của món ăn là đã hoàn thành cách nấu cháo cá chép.
2.6. Cách nấu món chân giò hầm hạt sen cho bà bầu ăn lợi sữa ngày Tết
2.6.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 2 cái chân giò heo (800 gram – 1kg)
- 30 g nấm hương khô
- 150 gram hạt sen khô
- 1 củ Cà rốt
- 2 thìa Mật ong nguyên chất
2.6.2. Sơ chế chân giò heo và các nguyên liệu
- Chân giò heo: rửa sạch để ráo nước, bạn cho 2 thìa mật ong xoa đều bề mặt chân giò. Sau đó, đem chiên sơ qua cho chân giò có màu nâu cánh gián là được. Bạn vớt ra rửa sạch lại bằng nước để cho chân giò khi hầm ko bị ngấy vì bám dầu khi chiên.
- Ngâm nấm hương, hạt sen rồi rửa sạch. Gọt vỏ và tỉa hoa cà rốt tùy theo ý thích.
2.6.3. Cách hầm chân giò với hạt sen cho mẹ bầu ngày Tết
- Cho chân giò vào nồi áp suất điện và cho nấm hương, hạt sen với các gia vị trên. Bạn cho nước ngập khoảng hơn nửa chân giò và bật chế độ hầm 30p là chân chín mềm
- Trước khi ăn bạn cho cà rốt vào đun khoảng 1 phút là đc. Dọn chân giò ra đĩa sâu lòng và cho một chút rau mùi ta lên cho thơm. Nếu nhà bạn ko dùng nồi áp suất điện thì bạn có thể hầm bằng nồi có lớp đáy dày trong khoảng 40 phút. Vì nếu dùng nồi có đáy mỏng thì chân giò hầm dễ bị bén với cháy.
2.7. Cách nấu món cháo lươn ngon cho bà bầu ăn ngày Tết
2.7.1. Chuẩn bị nguyên liệu và sơ chế
- Lươn: 500 gram (khoảng 2 con. Cách sơ chế: Vuốt lươn qua với gừng, muối, chanh hoặc giấm để bước đầu loại bỏ bớt độ nhớt và khử mùi tanh. Rửa lươn thật sạch và để ráo).
- Gạo tẻ, gạo nếp (Trộn gạo nếp và gạo tẻ theo tỉ lệ 50:50, ngâm trong 30 – 45 phút)
- Rau mùi: Hành lá, ngò gai, hành khô.
- Gia vị: Hạt nêm, bột nghệ, nước mắm, tiêu xay, muối
2.7.2. Cách nấu cháo lươn cho mẹ bầu
- Cho lươn vào nồi nước đang sôi luộc từ 2 – 3 phút với sả cây và gừng, sau đó vớt ra đĩa sạch.
- Tuốt lươn. Cách tuốt lươn hiệu quả là bạn túm đầu lươn và tuốt phần thịt xuôi xuống dưới, tách thịt lươn ra khỏi phần xương, ruột. Đặc biệt ngay cả phần tiết đỏ bạn cũng không lấy vì phần này dễ gây ra mùi tanh, khó ăn. Chỉ giữ lại thịt lươn và xương lươn.
- Xương lươn bạn xay với nước, sau đó lọc qua miếng vải sạch hoặc rây, chỉ giữ lại phần nước. Phần nước này bạn cho vào nồi, thêm một chút nước lọc và nấu sôi.
- Cho gạo và nếp đã ngâm vào phần nước trên để ninh cho nhừ. Trong quá trình nấu gạo, các bạn bắc chảo phi thơm hành, sả, tỏi rồi xào lươn sơ qua cho thơm. Khi cháo đã nở bung thì bạn hạ nhỏ lửa, trút lươn xào vào và nêm nếm, đậy nắp vung hé và tiếp tục ninh cho đến khi cháo nhừ mềm vừa ăn thì tắt bếp.
2.8. Cách làm món nấm kim châm xào thịt bò
2.8.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 100 gram thịt bò (rửa sạch, thái mỏng to bản ngang thớ, rồi ướp tiêu, dầu hào, tỏi, muối.)
- 200 gram nấm kim châm (ngâm với muối, rửa sạch để ráo)
- Cà rốt (gọt vỏ, thái mỏng), hành lá (thái khúc), ớt, rau mùi, tỏi khô, dầu hào
- Gia vị: sa tế, hạt tiêu, muối
2.8.2. Cách xào món nấm với thịt bò cho bà bầu ăn ngon ngày Tết
- Đun nóng dầu và cho thịt bò đã tẩm ướp vào xào săn lại, để riêng.
- Phi thơm hành tỏi, cho cà rốt, ớt vào xào vừa chín tới.
- Tiếp đó cho hành, nấm và thịt bò vào đảo đều, nêm gia vị vừa ăn rồi cho sa tế vào là mẹ đã hoàn thành xong món ăn.
- Đây là một món ăn bổ dưỡng cho bà bầu bởi nó là sự kết hợp giữa thịt bò và nấm – 2 loại thực phẩm vốn dĩ chứa rất nhiều chất dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể, nhất là với mẹ bầu bị thiếu máu.
3. Thực đơn các món ăn vặt ngon và tốt cho bà bầu trong ngày Tết
3.1. Ô mai mơ
Quả mơ chứa hàm lượng chất chống oxy hóa beta-carotene cao. Chất này có khả năng chuyển đổi thành vitamin A, hỗ trợ phát triển xương, răng và da cho bé yêu. Đây cũng là món ăn chống ngán ngày Tết để giảm tình trạng ốm nghén hiệu quả cho bà bầu nữa.
3.2. Hạt hướng dương, hạt dẻ
- Trên bàn tiệc ngày Tết không thể thiếu các món ngon để ăn vặt như hạt hướng dương, hạt dẻ… Đây là các loại hạt giàu axit béo thiết yếu, vitamin, đạm và khoáng chất. Cụ thể, hạt hướng dương chứa nhiều protein và vitamin E, kẽm, sắt, maggi. tốt cho hệ tim mạch, đường huyết của mẹ bầu và thai nhi.
- Ngoài ra, hạt dẻ cùng cung cấp nhiều protein, canxi, chất béo thiết yếu, phốt pho… giúp bổ thận và tăng cường lưu thông máu trong cơ thể mẹ bầu.
- Hơn nữa, hạt dẻ còn hỗ trợ phát triển xương chắc khỏe cho thai nhi và cũng giúp loại bỏ stress trong thai kỳ. Hạt hướng dương giàu axit béo thiết yếu, vitamin, đạm và khoáng chất. Khi mua các loại hạt này, mẹ cần chọn lựa các siêu thị, cửa hàng uy tín với các sản phẩm không dùng phẩm màu nhé.
Trên đây là tổng hợp các món ngon ngày Tết cho bà bầu có thể thưởng thức để đảm bảo cho sức khỏe của mẹ và bé. Những món ăn này các mẹ không chỉ nấu cho mình ăn và còn có thể dùng chung cho cả gia đình nữa đấy! Hy vọng các mẹ sẽ có một mùa xuân vui, khỏe bên gia đình mình.
Nguyễn Ngân tổng hợp